T-129 Türkiye'nin 12 yıl süren uzun inceleme ve araştırma döneminden sonra, ilk etapta 51 adet[1] olmak üzere almaya karar verdiği İtalyan saldırı helikopteridir.Tüm haklarını yaklaşık 3 milyar dolara ATAK ismi verilen bu proje ile Türkiye, İtalyadan satın almıştır.
Üretim tesisinin yerli olması ve bu vesileyle Helikopter sanayisinde başlangıç için önemli bir adım atılması projeyi çok önemli kılmaktadır. Tekerlekli olması ve kullandığı mühimmat açısından büyük avantajlar sağlaması bu ürünü Türk Silahlı Kuvvetlerindeki diğer Helikopterlerden farklı yapmaktadır. Bu helikopter; 1 pilot, 1 kişi de silahçıdan oluşmak üzere 2 kişilik personele sahiptir. Projede helikopterin en önemli parçası olan görev bilgisayarının üretimini ASELSAN ve TÜBİTAK daha önce yapmıştı. Görev bilgisayarı, hem uçuş hem de silah sistemlerini kontrol ediyor. Milli ve özgün görev bilgisayar sisteminin entegrasyonunu TAI’den de yapısal destek alarak Aselsan başarıyla tamamladı.
Görev bilgisayarının yer,uçuş ve atış testleri AH-1S Cobra helikopteri üzerinde başarıyla tamamlandı. ASELSAN ayrıca Aselflir 300T adı verilen aviyonik termal görüş ve nişangâh sistemini de yüzde yüz yerli imkânlarla üretmiş bulunuyor.
Aerodinamik yapıda yapılacak bazı değişikliklerin (Burun, Yan kanatçıklar ve kuyruk parvanesi vs.) yanında, mevcut 8 adet Tow silahı Podlarının 12 ye çıkarılması tasarlanmaktadır. Ayrıca Stinger Lancerlerlerinin montajında yenilik ve 5 eğik uçlu pervane kolunun olması (Pal sayısı) sessizlik ve performans açısından başarıya katkı sağlayacak bir çok özellikten, bir kaçı olarak ön plana çıkmakta.
Yapılacak bazı diğer teknolojik geliştirmelerle, dünyanın en başarılı saldırı helikopterleri arasına girmesi planlanmaktadır.
Yapılan son antlaşmalar dahilinde de helikopter tamamen Türk malı statüsüne kavuşmuş bulunuyor. Helikopterin bütün hakları artık TAI'ye ait ve üçüncü ülkelere satışını sadece Türkiye yapacak. Savunma Sanayii Müsteşarlığı tarafından oluşturulan komisyon tarafından Türkiye şartlarına uygun olarak tekrar yapılandırılacak. Modernize edilip günümüzün şartlarına uyarlanacak olan helikopterin ana yüklenicisi TAI. Ayrıca projede Agusta Westland ve yazılımları yapıcak olan Aselsan da bulunmakta. İlk prototip 2012 yılında üretilecek. Helikopterin motoruna kadar büyük oranda değişeceği ve yeni nesil bir helikopter olacağı tahmin ediliyor. İtalya'nın yaptığı helikopterden büyük oranda değişeceği düşünülen heliopterden şimdilik tamamen yerli olarak 51 adet[1] üretilecek. Genelkurmay Başkanlığı isteği doğrultusunda da (Kuvvetle Muhtemel)bu sayıya 41 helikopter daha eklenecek. Pakistan, Malezya, Azerbeycan ve Ürdün'ün Türkiye nin üreteceği bu helikopterden alacaklarını açıklamaları helikopterin geniş bir pazara hitap edeceğini düşündürüyor.[2]
Rakiplerine Göre Avantajları
Rus K-50 serisinden daha çevik ve Nato Standartlarına uygun. Amerikan Cobra serisinden daha ucuz ve Aviyonik sisteminin Türkiye tarafından dizayn edilebilir olması. Amerikan Apache serisindeki yerli üretim olamayışı ve yüksek bakım fiyatı dezavantajına maruz kalmaması. Güney Afrikalı Denel firmasının Fransız yapımı motorlarının dezavantajlarından ve kullanım tecrübesizliğinden uzak olması. Eurocopter'in ise Avrupa Birliği'nde Türkiye'ye dost olmayan yaklaşımından ve üretim sürecinde yer alınamayışı sıkıntısından özgün. A129 da kullanılan motorların aksine daha güçlü bir motor yapısına sahip olması(CTS800-5 Turboshaft).
Test ve Geliştirme Süreci
Uzman Türk Helikopter Pilotları ve Silahçıları (Gunner) 'nında önerileri doğrultusunda, ülkemizin coğrafi koşullarına tam uyumluluk göstermesi amacıyla yapılacak olan hummalı bir çalışma sonucunda, çok etkili bir dizayn ortaya çıkması beklenen proje kapsamında, Test süreçleri aşağıdaki başlıklar altında yürütülecektir.
* Aviyonik ve Silah Sistemleri Paketi’nin T-129 ATAK Helikopteri Sistem Performans Spesifikasyonu gereklerini karşılayacak şekilde helikoptere entegre edilmesi.
* Aviyonik ve Silah Sistemleri Paketi’nin donanım ve yazılım entegrasyonu için gerekli tasarım ve üretim aktivitelerinin gerçekleştirilmesi.
* T-129 ATAK Helikopteri konfigürasyonuna ulaşılmasına yönelik Test ve Kalifikasyon faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi, bu kapsamda:
* Fonksiyonel Kabul Testleri
* EMI/EMC Testleri
* Yer Testleri
* Uçuş Testleri
* T-129 ATAK Helikopteri Kalifikasyonu.
* Performans ve Uçuş Mekaniği Analizleri.
* Yapısal Modifikasyon.
* Uçuşa Elverişlilik ve Kalifikasyon İşlemleri.
* ASELSAN’ın tasarlayacağı sisteme yönelik olarak operasyonel, sistem/alt sistem ve fonksiyonel tanımlamaları.
* Elektrik ve Grup-A Kiti Modifikasyonu.
* SEL Kabul Testleri, yer, uçuş ve EMI/EMC Testleri.
* AgustaWestland ve ASELSAN’dan aldığı ELD Veri Paketi modüllerini (bakım ve pilot bilgi arşivi) birleştirerek, nihai T-129 ATAK Helikopteri’nin ELD Veri paketini hazırlayacak.
T-129 Motor Sistemi
CTS800-5 Turboshaft Rollys-Royce / Honoywell
PERFORMANCE: Contingency 17210.469 Maximum 16810.470 Intermediate 15500.473 Max. continuous 12760.490 4000 feet, 95°F, static Contingency 12690.488 Maximum 12320.491 Intermediate 11100.502 Max. continuous9050.523
BASIC ENGINE SPECIFICATIONS INSTALLATION DESIGN: Weight 340 lbs Power/weight ratio 4.9 : 1 Airflow 10.0 lbm/sec Pressure ratio 14.6:1 Design speeds @ 100% rpm Power output shaft 23,000 rpm Gas producer rotor 44,850 rpm Power turbine rotor 23,000 rpm Fuels JP-4, JP-5, JP-8 Oils MIL-L-7808, MIL-L-2369
Amerikan Meclisinden, CTS seriisi bu Motorların Türkiye ye satışı için onay çıkmıştır. Söz konusu Motorlar Rolls-Royce firmasından 100 adet olarak sipariş aşamasındadır.
Yapılan incelemeler neticesinde; "CTS800-4N" Motoru,yetersiz kalacağı sebebiyle değerlendirmeden uzak tutulmuş ve "CTS800-5 Turboshaft" alımı planlanmıştır.
T-129 Silah Sistemi
Air-to-air missiles (Stinger or Mistral) Antitank missiles (TOW or Hellfire) 12.7 mm machine gun-pod 70/81 mm rocket launcher 20 mm turreted gun Hydra & Cirit
Integrated helmet (IHADSS) Helicopter IR navigation system (HIRNS) Observation and targeting sight (DVO - TV - FLIR) Video tape recorder Radar altimeter Radar doppler Air data system ADF AHRS/GPS Integrated multiplex system with AFCS HF N° 2 V/UHF U/VHF tactical radio ICS IFF Equipment EW 1553B processor and display Chaff and flare dispenser Infrared suppressor Laser warning Missile approach warning system Radar warning IR jammer
İlk Model Olan A-129 ' un Gelişimi
Agusta A129 Mangusta
İlk olarak İtalyada A129 ismiyle üretilmiştir. Agusta SpA şirketi yaptığı çalışmalarla A-129 saldırı helikopterinin taktik kabiliyetini geliştirdi. Agusta AR-GE Grubu çalışmaları 4 konu üzerinde yoğunlaştı.Bunlar Hellfire yükünü 8'den 12'ye çıkartılması, mevcut 4 adet silah paylonuna ek olarak, kanat uçlarına Stinger için birer paylon takılması, helikopterin IGE ve OGE havir değerlerinin yükseltilmesi, mast üzerine radar takılmasıydı. Helikopter'in IGE ve OGE havir değerlerin yükseltilmesi konusunda çalışmalar AR-GE faaliyetlerinin en zor ve detaylı bölümünü oluşturdu ve pal dizaynında bazi değişikleri gerektirdi. Sonuçta, pal uçlarında yapılan aerodinamik şekillendirme sayesinde helikopterlerin IGE ve OGE havir değerleri yaklaşık yüzde 20 arttı. A-129'un taktik kabiliyetini geliştiren diğer bir gelişme, helikoptere mast radarının takılması olarak gösterilebilir.Son yapılan çalışmalarla Longbow radarı yerine IAI/ELTA şirketinin F-4 uçaklarına evvelce takmış olduğu arama ve hedefleme radarı (Surveillance and Targeting Radar) her yönüyle A-129 için uygun görüldü. Seçilen radar ISAR ve SAR kabiliyetli olup hem kara hem deniz hedefleri nitelik ve koordinatlarnını en az 30 km mesafeden saptayabiliyor.
Sistemin Türkiyede üretilmesiyle birlikte, helikopterde Roketsan tarafından da üretilen Hydra ve Cirit füzelerininde sorunsuz olarak kullanılması planlanmaktadır. Ayrıca 20 MM 'lik Top mermisi de daha önce Cobralara üretildiği haliyle yine aynı şekilde, MKE tarafından üretilecektir.
Türkiye(51 adet sipariş-41 adet opsiyon) Helikopter T-129 olarak TAİ tesislerinde üretilip Türk Ordusuna katılacak.
"SAHİPSİZ VATANIN BATMASI HAKTIR,
SEN SAHİP ÇIKARSAN BU VATAN BATMAYACAKTIR."
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder