NATO tarafından "Barış İçin Ortaklık" programı çerçevesinde Gürcistan'da düzenlenen askeri tatbikat bugün (6 Mayıs) başladı. NATO, ortak askeri tatbikatın terörle mücadele amaçlı olduğunu açıklamıştı. Ancak gözlemciler, NATO'nun bu tatbikatla Gürcistan'dan vazgeçmeyeceği sinyalini vermeyi hedeflediği görüşünü dile getiriyor. Ne var ki, Gürcistan'ın da içinde bulunduğu Kafkas ötesi bölgesi, Rusya'nın güney kesiminin güvenliği açısından son derece büyük önem taşıdığı için NATO tatbikatı, Rusya'nın şiddetli tepki göstermesine neden oldu. NATO tarafından Nisan ayının ortasında yapılan açıklamada, 6 Mayıs ile 1 Haziran günleri arasında Gürcistan'ın başkenti Tiflis yakınlarındaki Vaziani askeri üssünde ortak bir askeri tatbikat düzenleneceği ve tatbikata ABD, İngiltere, Kanada, Yunanistan, İspanya, Arnavutluk, Azarbaycan, Ermenistan, Macaristan gibi NATO'ya üye veya Barış İçin Ortaklık programına dahil olan 10'dan fazla ülkeden 1000'i aşkın askerin katılacağı açıklanmıştı. NATO, terörle mücadele ve insani yardım harekatlarında eşgüdüm sağlanmasını amaçlayan tatbikatın Rusya'nın güvenliği açısından herhangi bir tehdit oluşturmayacağını ileri sürerek NATO'nun Barış İçin Ortaklık programına dahil bir ülke olarak Rusya'nın da tatbikata katılabileceğini söylemişti.
NATO'nun Gürcistan'da düzenlediği askeri tatbikata sert tepki gösteren Rusya, taraflar arasında ciddi anlaşmazlıkların yaşandığı Gürcistan'da böyle bir tatbikatın yapılmasını "yanlış ve tehlikeli bir karar" olarak değerlendirerek, iptal edilmesi talebinde bulunmuştu. Rusya Devlet Başkanı Dmitri Medvedev, NATO ne kadar "iyi niyet" göstermeye çalışırsa çalışsın, Gürcistan'da tatbikat düzenlemesinin Rusya'ya karşı "açık bir provokasyon" olduğunu söyledi. Medvedev, bu tatbikatın yol açacağı olası olumsuz sonuçlardan NATO'nun sorumlu olacağını da vurguladı.
Rusya Devlet Başkanı Medvedev, belki de NATO'nun Gürcistan'daki askeri tatbikatına bir misilleme olarak, Abhazya liderli Sergey Bagapş ve Güney Osetya lideri Eduard Kokoytı ile 30 Nisan'da Kremlin Sarayı'nda birer "Ortaklaşa Sınır Koruma Anlaşması" imzaladı. Anlaşma uyarınca, Abhazya ve Güney Osetya'nın sınır muhafız birliklerinin eğitimi ve sınır devriyesi kuruluşları oluşturmaları için Rusya destek sağlayacak. Bunun yanı sıra, Abhazya ve Güney Osetya'nın Gürcistan'la olan sınırlarındaki bölgeleri korumak için Rusya tarafından asker günderildi. Rus askeri birliğine bağlı askerlerin ilk grubu 30 Nisan'da Güney Osetya'nın sınır bölgesine ulaştı.
Rusya ile NATO'nun Gürcistan'daki askeri tatbikat nedeniyle giriştiği mücadelenin, kökleri daha derinde olan nedenleri bulunuyor. Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra, NATO doğuya doğru genişleyerek, Rusya'nın stratejik alanını daralttı. Rusya ise, ülkenin güvenliği ve temel çıkarlarını korumak için devamlı olarak buna karşı koymak zorunda kalıyor. Geçen Ağustos ayında Rusya ile Gürcistan arasında çatışma meydana gelmesinden sonra NATO tek taraflı olarak Rusya'yla olan bütün resmi temasların durdurulduğunu açıklamış ve ikili ilişkilerin soğumasına neden olmuştu. Barack Obama'nın göreve gelmesiyle birlikte ABD, Rusya politikasını düzelterek, NATO ile Rusya arasındaki buzların erimesine elverişli koşullar hazırladı. Mart ayında yapılan NATO Dışişleri Bakanları Toplantısı'nda NATO ile Rusya arasındaki ilişkilerin yeniden normalleşmesi kararı alındı ve Nisan ayının başında toplanan NATO Zirvesi'nde bu karar onaylandı. NATO'nun son tatbikatı ise yumuşamaya yeni yeni başlayan Rusya-NATO ilişkilerine gölge düşürdü.
Gözlemciler, Rusya ile NATO arasında, ittifakın doğuya doğru genişlemesi, Avrupa Konvansyonel Kuvvetler Antlaşması, ABD'nin doğu Avrupa'da füze savunma sistemi konuşlandırması gibi sorunlarda ciddi anlaşmazlıklar bulunduğunu, buna bir de jeopolitik unsurlar eklenince, ikili ilişkilerin iyice kırılganlaşıp ve istikrarsızlaştığını ve NATO'nun Gürcistan'da düzenlediği son askeri tatbikatla ikili ilişkilerin daha da kötüleşeceğini savundu. Nitekim Rusya'nın NATO'daki temsilcisi Dmitri Rogozin, dün Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov'un, 18-19 Mayıs günlerinde Brüksel'de yapılacak olan Rusya-NATO Konsey Toplantısı'na katılmayacağını açıkladı. Bundan da Rusya ve NATO arasındaki ikişlilerin normalleşmesi için daha uzun bir yol kat edilmesi gerektiğini görüyoruz.
http://turkish.cri.cn/781/2009/05/06/1s114484.htm
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder